Bạn nghĩ thất bại là kẻ thù của thành công? Với người thành công, thất bại chỉ là một sự cá biệt, không phải là 'căn bệnh' kinh niên. Thất bại cũng không phải là bản chất cá nhân.
Mục lục [Ẩn]
1. Vượt qua nỗi sợ thất bại để thành công
Nỗi sợ hãi thất bại đôi khi chính là nguyên nhân khiến chúng ta đánh mất cơ hội thành công trong cuộc sống. Không ai muốn thất bại, tuy nhiên có những lúc chúng ta lại không thể nào tránh được điều đó.
Nếu chúng ta không biết cách vượt qua nỗi sợ thất bại, ta chỉ mãi dậm chân tại chỗ, không thể thoát khỏi vùng an toàn của chính mình để gặt hái thành công. Sẽ đến lúc nào đó, bạn sẽ cảm nhận được, đôi khi thất bại là những bài học để chúng ta có cái nhìn khác hơn về cuộc đời.
Nguyên nhân dẫn đến sự thất bại
Theo nhiều chuyên gia tâm lý, nỗi sợ thất bại là một phần bản chất của con người. Chúng ta cần phải rèn luyện để vượt qua được nỗi sợ thất bại. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến nỗi sợ thất bại?
Không có mục tiêu phấn đấu
Sự lười biếng, không có mục tiêu là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến thất bại. Những người như vậy thường phó mặc cuộc đời và chờ đợi một điều tốt đẹp nào đó sẽ đến với họ thay vì chấp nhận rủi ro trải qua thất bại để phấn đấu một cuộc đời tốt đẹp hơn.
Nếu bạn cứ mãi “há miệng chờ sung” thì sẽ chẳng bao giờ thành công. Vì thế, hãy tự quyết định mục tiêu của cuộc đời mình và hành động ngay lập tức. Bạn thân mến, có nỗ lực, có tương lai nên cho dù trên đường đời có gặp phải hàng chục, hàng trăm lần thất bại cũng không sao cả. Sự thất bại sẽ giúp chúng ta trở nên mạnh mẽ hơn.
Mất niềm tin vào bản thân
Với những người có sự tự tin, họ thường không sợ thất bại vì họ hiểu rằng, thất bại là điều không thể tránh trong cuộc sống. Đối với những người thiếu sự tự tin, mỗi khi thất bại, họ nghĩ đó là sự kết thúc và bắt đầu phàn nàn. Nếu chúng ta không có định hướng và mục đích thật sự, ta sẽ không thể nào tiếp tục cuộc hành trình của mình và sẽ lựa chọn từ bỏ khi đạt được mục đích.
Thiếu tinh thần học hỏi
Bạn thân mến, chúng ta không có ai hoàn hảo cả. Ai rồi cũng sẽ có những thiếu sót cần phải học hỏi, trau dồi từng ngày để lấp đầy nó. Vậy nên, nếu bạn cứ mãi đứng im một chỗ và không chịu chủ động thì nhất định sẽ bị thế hệ sau lấn át trong khi những thiếu sót vẫn còn đó. Điều này sẽ khiến bạn đánh giá thấp bản thân, dẫn đến sự thất bại.
Quá đề cao bản thân
Nếu cái tôi của chúng ta quá lớn thì nỗi sợ thất bại càng nhiều. Khi quá đề cao bản thân, chúng ta thường cho rằng sự thành công là điều hiển nhiên trong cuộc sống, khó để nhìn nhận nỗ lực của bản thân.
2. Bạn sẽ làm gì nếu bạn không thể thất bại
Chúng ta thường nghe cũng như đọc nhiều về gương thành công, về những vĩ nhân. Chúng ta thường không thích nói về thất bại, như thể chúng ta đã được “lập trình” để tránh thất bại. Lẽ nào “thất bại” chẳng có một chút giá trị nào sao?
Có một sự thật mà bạn và tôi không thể phủ nhận là chúng ta luôn có xu hướng xem thường những kẻ thất bại và nhìn những kẻ “bỏ cuộc” bằng con mắt khác hẳn. Thất bại bị xem là điều cấm kị. Chúng ta đánh giá cao “sự thành công” và đánh gía thấp, thậm chí không thèm nhìn nhận “sự thất bại”? Có lẽ vì lý do này mà những người thất bại thường khổ sở và luôn tự trách mình vì những thất bại đã qua, và cứ như thế ngày càng bị chìm sâu xuống “thung lũng” thất bại và không thể nào đứng dậy được nữa.
Nhiều người có khuynh hướng kết hợp thành tích với thành công, và kết hợp thành tích chưa đạt được với sự thất bại. Nếu bạn có bằng cấp, bạn là người thành công. Không có, bạn là kẻ thất bại. Nếu thi đỗ đại học bạn là người thành công. Thi rớt, bạn là kẻ thất bại. Nếu tìm được việc làm, bạn là người thành công. Không tìm được, bạn là kẻ thất bại. Nếu biết cách chinh phục người yêu, bạn là người thành công. Không biết cách bạn là kẻ thất bại. Một số người định nghĩa “sự thành công” là một cuộc hành trình kéo dài từ ngày này qua ngày khác, hướng về một mục tiêu có giá trị được đề ra từ trước. Trong cuộc hành trình xuyên suốt cuộc đời mình, ta luôn nghĩ rằng nắng có lợi cho ta và đặt nó ngang hàng với thành công, còn mưa thì có hại nên luôn gắn liền với thất bại. Hầu hết chúng ta đều không thích mưa. Ta chỉ thích nắng. Ta thích những lúc hạnh phúc hơn những khi đau khổ. Nhưng phải chăng những giây phút hạnh phúc đều tuyệt vời và những khoảnh khắc đau khổ đều tệ hại? Bạn đã bao giờ nghe câu nói này chưa: “Nắng thì ngọt ngào, mưa thật dễ chịu, gió làm ta sảng khoái, tuyết làm ta phấn chấn, không có thời tiết nào xấu cả, chỉ có nhưng thời tiết đẹp khác nhau mà thôi”- “Điều tốt luôn đến từ điều xấu”.
3. Người thành công không ngại thất bại
Không phải lúc nào bạn cũng ký được một hợp đồng. Không phải trò chơi nào bạn cũng thắng. Không phải lúc nào bạn cũng có được cái mình muốn. Thất bại chỉ là chuyện thường. Điều đáng ngại hơn là: Bạn sẽ làm gì sau đó? Bạn làm gì sau khi thất bại? Như danh ca Frank Sinatra đã hát “Bạn đứng dậy và trở lại cuộc đua. Đời là thế...” Bạn không thương hại bản thân. Bạn không ngồi ủ rủ suốt ngày. Bạn đứng dậy và làm việc đó lần nữa, lần nữa cho đến khi được việc!
Trong cuộc sống, thất bại cũng là một phần lớn như thành công, nó phải được trông đợi. Thua cuộc cũng nhiều như thắng lợi. Mất cũng nhiều như có. Điều quan trọng nhất là suy nghĩ cách nào để bảo đảm rằng bạn sẽ không thất bại lần thứ hai theo cách tương tự. Hãy nhớ: Cuộc sống là một chuỗi những trải nghiệm cố gắng-và-sai lầm. Bạn có thể thấy chủ đề về thành công và thất bại luôn luôn quấn quít với nhau: bởi vì thông qua thất bại, chúng ta trưởng thành. Chúng ta học hỏi từ thất bại. Thất bại cho chúng ta thấy thiếu sót, sự bất toàn của mình, thấy những điều mình cần cải thiện. Để đạt được mục đích, để hoàn thành nguyện vọng của mình, để biến các giấc mơ thành hiện thực, bạn phải lao động. Và thất bại hết lần này đến lần khác là một phần của cuộc sống. Bạn chỉ không thể thất bại ở lần cố gắng cuối cùng. Nếu bạn không từng trải nghiệm thất bại, nghĩa là bạn chưa đủ tận tâm, chăm chỉ trong công việc đó.
4. Đừng vì sợ thất bại mà không dám bước đi
Không phải mà tự nhiên có câu “Thất bại là mẹ thành công”. Thất bại là cơ hội để chúng ta nhìn lại, chiêm nghiệm và suy ngẫm. Khi có thể vượt qua những ngày khó khăn nhất của cuộc đời để làm lại từ đầu, đạt được những kết quả ít người có, thành công của bạn càng ấn tượng, đáng nể. Vì thế, đừng sợ hãi thất bại. Nếu ‘chẳng may’ gặp thất bại, hãy nhớ 6 điều sau để vượt khó vươn lên:
Đầu tiên bạn cần hiểu rằng, thất bại hay không – đó là do ý thức của bạn cho là thế. Giống như những gì Henry Ford từng nói “Cho dù bạn nghĩ là bạn có thể hay bạn không thể thì bạn đều đúng hết”. Điều đó có nghĩa là, bản chất của một sự vật sự việc là do chủ quan chúng ta quyết định chứ không phải ai khác.
Bởi thế, nếu có vấp ngã, đừng vội coi nó là một sự thất bại. Thay vào đó, hãy coi nó là một cơ hội để học tập và phát triển. Bạn có biết sự khác biệt lớn giữa những người thành công và những người thất bại là gì không? Đó là người thành công biết nhìn vào mặt tích cực của sự việc để tiếp tục cố gắng.
Hãy nhớ rằng, bạn chỉ thực sự thất bại khi quyết định từ bỏ. Chỉ cần thay đổi quan niệm về thất bại, bạn sẽ có nhiều động lực hơn để bước tiếp.
5. Biến thất bại thành đòn bẩy thành công
Tôi muốn kể cho bạn một ví dụ về một nghiên cứu đã được đưa ra tại một trường đại học: “Tại một lớp học về làm gốm xứ người, giảng viên đã chia cái lớp học của mình thành 2 nhóm và yêu cầu thực hiện chung một bài tập đó là làm ra một chiếc bình hoa bằng gốm có chất lượng cao nhất.
Điểm sẽ thuộc về nhóm nào làm được sản phẩm với chất lượng tốt hơn. Tuy nhiên thì điều kiện thực hiện của 2 nhóm này là hoàn toàn khác nhau. Nhóm thứ nhất thì được yêu cầu làm càng nhiều bình hoa càng tốt và chọn ra một chiếc tốt nhất trong đó, trong khi nhóm thứ 2 thì được yêu cầu tập trung vào một sản phẩm duy nhất và chỉ làm một sản phẩm mà thôi. Nếu như bạn nghĩ rằng nhóm thứ 2 có nhiều lợi thế hơn bởi vì họ dồn toàn bộ nguồn lực trí tuệ, tất cả các bộ não vào làm một sản phẩm duy nhất thì họ có thể trau chuốt để làm ra được sản phẩm của mình một cách tốt nhất.
Nhóm đầu tiên với yêu cầu được làm càng nhiều, bình hoa càng tốt, họ lại cho ra sản phẩm có chất lượng tốt hơn hẳn. Tại sao lại như vậy? Đó là bởi vì trong quá trình làm nhiều bình hoa theo nhiều cách khác nhau, họ học được nhiều bài học hơn từ những thất bại và cải tiến những sản phẩm của họ để tốt hơn. Trong khi đó, nhóm thứ 2 do chỉ làm có một sản phẩm cho nên họ không rút được ra nhiều kinh nghiệm gì cả.”
Đó là lý do vì sao mà các nghệ nhân trong làng nghề họ có thể làm ra được những tác phẩm nghệ thuật vô cùng đắt giá, bởi họ mất hàng chục năm thử thách qua những thất bại, những sản phẩm không ưng ý để hình thành nên những ý tưởng mới dựa trên sự sáng tạo và những bài học thất bại của họ.
Chính vì vậy, hãy đón nhận thất bại như là một bài học quý giá. Hãy tìm hiểu lý do thất bại của bạn là gì và đó chính là nền tảng để bạn thành công trong tương lai.