Các nhà nghiên cứu từ Úc vừa công bố một phát hiện gây bất ngờ liên quan đến Sao Kim, hành tinh từng được NASA cho là có nhiều điểm tương đồng với Trái Đất.
Theo nhà địa chất học Fabio Capitanio từ Đại học Monash (Úc), phát hiện này đã khiến các nhà khoa học cảm thấy "thực sự bối rối". Capitanio chia sẻ với Live Science rằng: "Nghiên cứu này thách thức cách chúng ta hiểu về sự tiến hóa của các hành tinh."
Các kết quả nghiên cứu do TS Capitanio và nhóm của ông công bố trên tạp chí Nature Geoscience cho thấy rằng các khối đá cổ nhất trên Sao Kim có thể đã hình thành qua các quá trình tương tự như quá trình hình thành các lục địa đầu tiên trên Trái Đất.
"Chúng tôi không ngờ rằng Sao Kim, với nhiệt độ bề mặt lên tới 460 °C và không có hoạt động kiến tạo mảng, lại có những đặc điểm địa chất phức tạp như vậy," TS Capitanio cho biết thêm.
Vỏ Trái Đất của chúng ta rất phức tạp so với các hành tinh khác, nó không liền mạch mà được chia thành nhiều mảng kiến tạo. Những mảng vỏ này nằm lỏng lẻo trên bề mặt, có thể va chạm, trượt qua nhau, và mang theo các lục địa và đại dương liên tục di chuyển.
Điều này giải thích tại sao các lục địa và đại dương trên Trái Đất đã thay đổi nhiều lần trong lịch sử, hợp thành siêu lục địa và siêu đại dương rồi lại phân tách.
Các phần lâu đời nhất của vỏ lục địa Trái Đất, được gọi là "nền cổ", là những khu vực có đá già, đặc và cứng hơn trong các mảng kiến tạo cõng lục địa. Hiện có khoảng 35 nền cổ được xác định trên Trái Đất, và chúng được cho là phần đầu tiên của các lục địa, hình thành từ phần bên trong nóng chảy của Trái Đất sơ khai.
Các nền cổ này giống như các "hạt giống" của lục địa, vật liệu sâu khi nổi lên bề mặt sẽ cứng lại, tạo điều kiện cho sự phát triển của các vật liệu khác.
Nhóm nghiên cứu Úc đã sử dụng dữ liệu từ tàu Magellan của NASA, vốn đã lập bản đồ bề mặt Sao Kim bằng radar. Họ tập trung vào vùng tesserae gọi là Ishtar Terra, một cao nguyên lớn trên Sao Kim. Tesserae, có nghĩa là "gạch khảm" trong tiếng Latin, chỉ những mảng địa chất phức tạp được chèn vào lớp vỏ đơn giản của hành tinh.
Phát hiện cho thấy rằng tesserae của Sao Kim đã hình thành theo cách tương tự như các nền cổ trên Trái Đất.
Theo các tác giả, phát hiện này mở ra một góc nhìn mới về Sao Kim và những mối liên hệ tiềm tàng với Trái Đất thời kỳ đầu, củng cố giả thuyết rằng hai hành tinh có thể đã được hình thành như cặp đôi song sinh, sẵn sàng cho sự sống.
Cùng với Trái Đất và Sao Hỏa, Sao Kim cũng nằm trong vùng sự sống Goldilocks của hệ Mặt Trời. Các bằng chứng mới cho thấy nó có thể đã bắt đầu "cuộc đời" của mình giống Trái Đất, với khả năng hình thành các lục địa và quá trình kiến tạo mảng phức tạp. Nghiên cứu trước đó cũng chỉ ra rằng hiệu ứng nhà kính khắc nghiệt và vòng quay cực chậm của Sao Kim đã xuất hiện chỉ sau khi hành tinh này đã đạt đến một độ tuổi nhất định. Tuy nhiên, lý do tại sao Sao Kim biến thành phiên bản "ác quỷ" của Trái Đất vẫn còn là một bí ẩn.
Theo Người Lao Động